Bài viết sau đây của chúng tôi sẻ tới bạn những thông tin hữu ích nhất về Cookie là gì. Ngoài ra bạn cũng sẽ nắm bắt và áp dụng thành công Cookie. Sử dụng được hết những ưu điểm mà Coookie mang lại cho bạn và tránh những hậu quả không hay mà Cookie mang lại
1. Cookie là gì?
Cookie là gì? Cookie là những tập tin của trang website gửi đến máy nguời dùng và được lưu lại trong trình duyệt mà bạn sử dụng để truy cập vào trang web đó. Cookie ghi nhớ lại quá trình thực hiện truy cập, thông tin trạng thái, thông tin nhập vào dữ liệu máy tính của người dùng. Nói theo một định nghĩa khác, cookie là một đoạn văn bản mà một website sever lưu trên ổ cứng của người dùng. Cho phép lưu các thông tin trên máy tính của người dùng sau đó sử dụng cookie để lấy lại dữ liệu đó. Thông tin sẽ được lưu lại dưới dạng “cặp tên – giá trị” (Name – Value)
1.1. Phân loại
Cookie được chia làm nhiều loại:
- Session Cookie: Dữ liệu đựơc lưu tạm thời trong bộ nhớ máy tính trong thời gian bạn sử dụng trình duyệt. Nhưng sẽ tự động xóa đi khi bạn kết thúc. Khi bạn mở lại trình duyệt Session Cookie sẽ xuất hiện và hỏi bạn có muốn khôi phục lại những trang bạn truy cập lúc trước không.
- Persistant Cookie được lưu trên ổ cứng máy tính nên sẽ không bị xóa khi bạn đóng trình duyệt. Được dùng để cung cấp những hành vi, hành động khi truy cập vào trang mạng đó.
- Secure Cookie Loại cookie này được gửi và nhận thông qua một liên kết được mã hóa HTTPS, nó sẽ không hoạt động nếu liên kết đó chỉ là HTTP
- HTTP Only Cookie loại này không cho phép các truy cập đến từ API như Javascripts.
- Same-site Cookie được gửi đi qua các yêu cầu từ cùng một tên miền mục tiêu.
- Ngoài ra còn có nhiều loại cookie khác như: Third-party Cookie, SuperCookie, Zoombie Cookie.
1.2. Ưu, nhược điểm
Để hiểu rõ hơn Cookie là gì ta cần phải nắm được những ưu, nhược điểm của Cookie
Ưu điểm:
- Cookie giúp người dùng truy cập trang mạng nhanh hơn và tiện lợi hơn rất nhiều. Và điểm đặc biệt là không mất quá nhiều thời gian để truy cập lại nhiều lần
- Các doanh nghiệp sử dụng Cookie để theo dõi hành vi người dùng. Để lấy được dữ liệu thông tin: lượt truy cập ít hay nhiều, thời gian truy cập, thông tin khách hàng yêu thích và tìm kiếm,… Từ đó phân tích hành vi khách hàng để tối ưu website, sản phẩm, dịch của mình.
- Khách hàng thuận tiện hơn trong việc truy cập và nhập dữ liệu trên web với các thông tin đã được lưu trữ.
Nhược điểm: Là một file lưu giữ thông tin nên Cookie hay được sử dụng cho mục đích xấu. Đó là các Hacker theo dõi hoạt động sử dụng của người dùng mang tính cá nhân để lấy cắp thông tin. Chúng có thể đột nhập hệ thống web hoặc máy tính cá nhân để lấy trộm thông tin người sử dụng.
2. Các website sử dụng cookie như thế nào?
Những vấn đề thực thi lớn của website được Cookie giải quyết dễ dàng. Cookie cho phép 1 site lưu mọi thông tin về trạng thái trên máy tính của bạn nhanh nhất. Những thông tin được lưu lại cho phép website nhớ trạng thái của trình duyệt. Còn nhớ về định nghĩa Cookie là gì trong đó có ID là một mẩu thông tin trạng thái. Nghĩa là nếu ID tồn tại trên máy tính thì site sẽ đựơc truy cập vào nó. Trạng thái này được gọi là “Trình duyệt của bạn đã được truy cập vào site ít nhất một lần” Và ID sẽ được cung cấp cho site trong lần truy cập đó.
Sau đây chúng tôi sẽ chia sẻ tới bạn một số trường hợp web sử dụng cookie theo nhiều cách khác nhau:
- Cookie xác định chính xác số lượng người truy cập site. Để có được dữ liệu thông tin đầy đủ này bạn phải thiết lập Cookie với một ID duy nhất cho mỗi khách hàng (Tham khảo thêm mục Cookie là gì là gì để hiểu rõ hơn). Cookie sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ các thông tin: có bao nhiêu khách truy cập đến, có bao nhiêu khách truy cập mới và khách truy cập lại, tần suất một khách hàng cập nhập vào trang. Sử dụng cơ sở dữ liệu để website thực hiện được việc lấy thông tin này. Với những khách hàng lần đầu truy cập, site sẽ tự động tạo một ID riêng cho khách hàng (Mỗi khách hàng sẽ có một ID và đó là ID duy nhất). Sau đó ID sẽ đựơc gửi cho Cookie để khai báo và lưu giữ. Những lần truy cập sau của khách hàng đã có ID, site có thể tăng số đếm có liên quan với số ID trong cơ sở dữ liệu đã được lưu lại trước đó và sẽ thống kê những số liệu thông số liên quan đến lượt truy cập của khách hàng.
- Site lưu lại các sở thích của người truy cập để phân tích và tạo sự khác biệt giữa các khách truy cập. Nói theo cách hiểu đơn giản khác, trang mạng cho phép bạn có khả năng tùy chỉnh.
- Đối với những site thương mại điện tử có thể thực hiện các nhiệm vụ: xem chi tiết giỏ hàng, thông tin hình thức thanh toán,… Khi bạn muốn thêm sản phẩm vào giỏ hàng của mình Cookie cho phép giữ liên hệ với bạn thông qua ID được cung cấp lúc đầu. Sau đó tới khi thanh toán, site sẽ lấy thông tin từ cơ sở dữ liệu để biết được trong giỏ hàng của bạn có những sản phẩm gì. Việc sử dụng Cookie giúp việc mua sắm của bạn trở nên dễ dàng hơn.
3. Cookie hoạt động trên trình duyệt như thế nào?
Khi Cookie được thiết lập thì quá trình truyền tải được diễn ra như sau: những tệp tin của Cookie sẽ được truyền tải từ sever đến trình duyệt và được lưu trữ trên máy tính để thu nhập thông tin của bạn khi truy cập trên web. Có một số trình duyệt đựơc thiết lập để thông báo cho bạn biết về quá trình thu nhập dữ liệu này.
Có một lưu ý dành cho người dùng Cookie. Không được ghi nhớ, lưu lại thông tin cá nhân, tài khoản đăng nhập vào bộ nhớ Cookie. Điều này làm ảnh hưởng đến các quá trình đăng nhập và tìm kiếm lần sau của khách hàng. Mỗi khi sử dụng trên một máy tính mới bạn cần đăng nhập vào và không được ghi nhớ tài khoản. Sau khi sử dụng xong cần thoát đăng nhập để trình duyệt không lưu giữ thông tin tài khoản của bạn. Hiểu rõ được Cookie là gì và sử dụng các tiện ích mã hóa Cookie để thông tin cá nhân được bảo mật.
4. Dữ liệu cookie được truyền tải như thế nào?
Những thông tin được lưu lại trong ổ cứng dưới dạng Name-Value là tất cả dữ liệu của Cookie. Các trang mạng được lưu trữ dữ liệu và sau đó Cookie lại lấy ngược lại những dữ liệu đó. Web chỉ lấy được những dữ liệu được lưu trên máy tính của bạn. Điều này không ảnh hưởng tới những Cookie khác hoặc bất cứ dữ liệu nào trong máy tính của bạn.
Việc truyền tải dữ liệu được diễn ra như sau:
Bước 1: URL của trang web được nhập vào thanh địa chỉ và bắt đầu tìm kiếm. Trong quá trình này trình duyệt sẽ gửi một yêu cầu đến địa chỉ URL vừa được nhập.
Bước 2: Trình duyệt sẽ tìm kiếm file Cookie trong máy tính đã được thiết lập để gửi tất cả thông tin về cặp Name-Value trong file tới máy chủ của quản trị mạng với URL. Nếu khoogn tìm thấy thì dữ liệu sẽ không được lưu trong Cookie.
Bước 3: Web sever thu nhập dữ liệu lưu trong Cookie và yêu cầu cho trang chủ. Quản trị mạng sẽ sử dụng chúng khi cặp Name-Value được xác nhận. Nếu không có cặp nào được xác nhận thì thì sever sẽ xác định đây là lần đầu tiên bạn truy cập. Sau đó tự động tạo một ID mới trong cơ sở dữ liệu và thực hiện lại các bước của ID mới thiết lập.
Lưu ý: Web server có thể thay đổi cặp name-value hoặc bổ sung các cặp mới bất cứ khi nào bạn truy cập vào site và yêu cầu trang.
5. Các vấn đề với cookie
- Người dùng thường xuyên chia sẻ máy tính: Với máy tính nào được sử dụng ở nơi công cộng và các máy tính được sử dụng trong môi trường văn phòng hoặc ở nhà, được nhiều người sử dụng chung sẽ bị dùng chung ID Cookie gây nhầm lẫn tài khoản người dùng
- Cookie bị xóa: Khi trình duyệt xảy ra lỗi và cần sự hỗ trợ của kỹ thuật. Chắc chắn thao tác đầu tiên mà bạn phải làm là xóa tất cả file internet tạm thời trên máy tính cá nhân của mình. Các file Cookie bị mất và không còn cơ sở dữ liệu của ID. Lúc này việc bạn truy cập lại sẽ được site liệt kê thành người dung mới và tự động thiết lập cho bạn một ID hoàn toàn mới. Từ đó mọi dữ liệu và thông số sẽ được liệt kê sai. Vì vậy bạn cần phải tạo một account mới gồm tên đăng nhập và mật khẩu để đăng nhập lại. Như vậy những dữ liệu Cookie sẽ được khôi phục và tiếp tục lưu giữ thông tin mới. Cần nắm vững được thông tin Cookie là gì để hiểu rõ và tránh gây ra những trường hợp xấu khi Cookie bị xóa
- Đa máy tính: Chắc chắn mỗi chúng ta ai cũng sử dụng nhiều máy tính khác nhau. Chính vì vậy cần phải sử dụng Cookie và có ID, tài khoản đăng nhập để thực hiện đăng nhập duy trì việc lưu giữ thông tin cho Cookie. Tránh tình trạng mỗi lần sử dụng ở một máy tính khác nhau là một ID mới được thiết lập.
6. Cookie trên internet: Các vấn đề riêng tư
Đọc tới đây hy vọng bạn đã hiểu được Cookie là gì và các kiến thức liên quan. Nhưng bên cạnh đó chúng tôi vẫn muốn chia sẻ tới bạn những vấn đề riêng tư gây ra phản ứng dư luận mạnh mẽ về Cookie:
Thứ nhất đó chính là một tác hại lớn làm ảnh hướng tới khách hàng. Những thông tin về khách hàng: tên, địa chỉ, số điện thoại, sở thích, thông tin sản phẩm mua hàng,… được Coookie lưu lại sẽ bị ăn cắp và bán cho các công ty khác.Chính vì vậy bạn sẽ hay bị ảnh hưởng bởi các công ty khác muốn tiếp thị, tiếp cận bạn với sản phẩm của công ty họ. Điều này đã làm ảnh hưởng nhiều và gây khó chịu rất lớn tới khách hàng.
Thứ hai là vấn đề duy nhất đối với internet. Một số nhà cung cấp có thể tạo các Cookie trực quan trên nhiều site. Để từ đó lần theo, theo dõi các hoạt động của bạn. Nó sẽ truy cập vào cơ sở dữ liệu để lấy thông tin và lịch sử tìm kiếm của bạn. Việc thu nhập được một khối lượng thông tin lớn này để lấy dữ liệu tạo các profile phong phú. Điều này bị coi là gián điệp gây ảnh hưởng xấu đến thông tin bảo mật của khách hàng.
Hy vọng với những thông tin chúng tôi chia sẻ về Cookie là gì và những lý thuyết liên quan bạn cần biết sẽ giúp ích cho bạn trọng việc sử dụng Cookie. Và đặc biệt tránh được những hậu quả xấu nhất mà nhược điểm của Cookie làm ảnh hưởng đến thông tin bảo mật của bạn.